กลายเป็นข่าวดังเพราะมีคนเสียชีวิตจากการดื่มเหล้ายาดอง ซึ่งเกิดจากการผสมเมทานอลลงไป ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพ วันนี้เรามาทำความเข้าใจและรู้จักกับสารที่มีชื่อว่า “เมทานอล” แอลกอฮอล์ที่กินไม่ได้
เมทานอล คืออะไร ?
“สารเมทานอล” (Methanol หรือ Wood alcohol) จะเป็นแอลกอฮอล์ชนิดเชื้อเพลิง เป็นสารพิษที่ใช้ในงานอุตสาหกรรม ไม่ควรนำมาบริโภค แต่ที่พบเมทานอลอยู่ในเครื่องดื่มเนื่องจาก “เมทานอล” มีราคาถูกกว่า “เอทานอล” หากนำทั้ง 2 สารมาผสมกันจะทำให้ลดต้นทุนในการผลิต จึงมักพบได้ในสุราปลอม ยาดอง เหล้าขาวที่ผลิตโดยไม่ได้มาตรฐาน หรือขาดความรู้ความเข้าใจในการผลิตที่ถูกต้อง
สารเมทานอลอันตรายอย่างไร ?
ภาวะเป็นพิษจากเมทานอล ส่วนใหญ่เกิดจากการดื่มสุราที่มีเมทานอลปนเปื้อน มักจะพบในสุราปลอม เหล้าเถื่อนที่ต้มกลั่นเอง ขนาดที่เริ่มเป็นพิษประมาณ 100 mg/kg ขนาดที่เป็นพิษรุนแรงจนผู้ป่วยถึงแก่ชีวิตมักมากกว่า 60 ml ของ 40% เมทานอล ถ้าผู้ป่วยได้รับเมทานอลเข้าสู่ร่างกายจะถูกดูดซึมอย่างรวดเร็วภายใน 1 ชั่วโมง ส่วนใหญ่ประมาณ 95% จะถูกกำจัดที่ตับ แต่อาการของการเป็นพิษที่เกิดขึ้นจะเกิดการสะสมของกรดฟอร์มิก (Formic acid) ที่อยู่ในร่างกาย ซึ่งทำให้เกิดภาวะเลือดเป็นกรด (Metabolic acidosis) และเป็นพิษต่อตา (Ocular toxicity) ได้
อาการหลังได้รับสารเมทานอล ?
หลังได้รับเมทานอล ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการได้ตั้งแต่ 1 ชั่วโมงถึง 3 วัน ถ้าผู้ป่วยดื่มเครื่องดื่มที่มีเมทานอลร่วมกับเอธานอล จะทำให้อาการเริ่มแรกช้าลงไปอีก
1.ผู้ป่วยอาจมีอาการของทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
2.อาการที่ค่อนข้างจำเพาะได้แก่ พิษทางตา ได้แก่ ตาพร่า ตามัว แพ้แสง เห็นภาพขาวจ้าไปหมด (Snowfield vision)
3.นอกจากนี้ยังพบอาการอื่น ๆ ได้แก่ ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย สับสน มึนงง
4.อาจมีอาการชัก หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะได้ในรายที่เป็นมาก
5.เสียชีวิต หากผู้ป่วยเข้ารับการรักษาไม่ทัน
การรักษาผู้ที่ได้รับพิษเมทานอล
ผู้ที่ได้รับสารเมทานอลนั้น หากเพิ่งรับเข้าไปไม่นานนัก อาจพิจารณาใส่สายเข้าไปในกระเพาะอาหารผ่านทางรูจมูกเพื่อนำสารพิษออกจากระบบ นอกจากนี้ยังต้องระวังเรื่องการหายใจ และต้องแก้ภาวะเลือดเป็นกรด รวมถึงภาวะแทรกซ้อนอื่น
สารเมทานอล เป็นแอลกอฮอล์ชนิดที่ไม่สามารถรับประทานได้ อาจทำให้เสียชีวิตได้ ดังนั้นเพื่อเสี่ยงต่อการรับสารเมทานอลจึงควรเลือกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จากแหล่งผลิตที่น่าเชื่อถือ มีมาตรฐานเท่านั้น อย่าลืมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีผลเสียต่อร่างกาย