การดูแลตัวเองของคุณแม่หลังคลอดแบบธรรมชาติ จำเป็นต้องดูแลตัวเองอย่างมาก เพื่อให้แผลที่คลอดหลายเร็ว และร่างกายฟื้นตัวได้เร็ว เพราะคุณแม่จะต้องดูแลลูกน้อย เรามาดูกันว่าการดูแลตัวหลังคลอดคุณแม่ควรปฏิบัติตัวอย่างไรให้ถูกวิธี
การดูแลคุณแม่หลังคลอดแบบธรรมชาติ
การดูแลตัวเองหลังคลอดแบบธรรมชาติที่ถูกต้องจะช่วยให้ฟื้นตัวได้เร็ว วิธีการดูแลมีดังนี้
1.เคลื่อนไหวร่างกายเพิ่มขึ้น
หลังจากที่คลอดแล้วไม่มีการห้ามไม่ให้คุณแม่เคลื่อนไหวนะ แต่ในทางกลับกัน การเคลื่อนไหวของร่างกายจะทำให้มีการขยับตัวของกล้ามเนื้อ ซึ่งจะทำให้แผลฝีเย็บสมานเร็วขึ้น
2.การดูแลแผลฝีเย็บ
ควรทำความสะอาดแผลฝีเย็บด้วยน้ำอุ่น โดยการเช็ดจากด้านอวัยวะเพศไปทางทวารหนัก ไม่เช็ดย้อนกลับ เพราะจะทำให้เกิดการติดเชื้อที่แผลฝีเย็บได้ และห้ามใช้หัวฉีดล้างชำระหรือใช้ฝักบัวล้างโดยครง เพราะแรงดันของน้ำอาจทำให้แผลฉีกขาดได้ และที่สำคัญควรซับแผลฝีเย็บหลังคลอดให้แห้งทุกครั้งหลังอาบน้ำ
ในช่วงหลังคลอดนั้น จะมีน้ำคลาวปลา ออกมาทางช่องคลอด จึงควรใส่ผ้าอนามัยไว้ตลอด และควรเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 3 – 4 ชั่วโมง เพราะหากหมักหมมไว้ก็อาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้
หากคุณแม่มีอาการปวดแผลฝีเย็บมาก ก็สามารถรับประทานยาแก้ปวดได้ และใช้การประคบเย็นเข้าช่วย เพราะความเย็นนั้นจะช่วยบรรเทาอาการปวดได้
3.การรักษาความสะอาดของร่างกาย
หลังคลอดแล้วก็สามารถอาบน้ำสระผมได้ตามปกติ ควรอาบน้ำอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง และสระผมได้สัปดาห์ละ 2 – 3 ครั้ง แต่ต้องระวังอย่าแช่น้ำนานเกินไป เพราะร่างกายยังอ่อนเพลียอยู่ จึงอาจทำให้เกิดการเจ็บป่วยได้ง่าย
ส่วนการเข้าห้องน้ำ ในช่วงแรกนั้นควรต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะคุณแม่จะยังอ่อนเพลียอยู่อาจทำให้เกิดอาการหน้ามืดเป็นลมได้
4.ยาบำรุงหลังคลอด
หากคุณแม่ต้องซื้อยาชนิดอื่นมาทานก็ควรต้องปรึกษาคุณหมอก่อนทุกครั้ง
5.การบริหารร่างกายหลังคลอด
คุณแม่สามารถเริ่มทำกายบริหารเบาๆเพื่อให้ร่างกายกลับคืนสู่สภาพปกติได้ตั้งแต่ 24 ชั่วโมงหลังคลอด จะทำให้ร่างกายแข็งแรง ผนังท้องและผนังช่องคลอดไม่หย่อนยาน
6.อาหารการกินหลังคลอด
คุณแม่ควรกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ ควรเป็นอาหารย่อยง่าย รสไม่จัด มีกากใยมากเพื่อลดอาการท้องผูก และควรลดอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และน้ำตาลลง
7.การตรวจร่างกายหลังคลอด
คุณแม่ควรได้รับการตรวจร่างกายในช่วง 4 – 6 สัปดาห์หลังคลอด เพื่อตรวจหาความผิดปกติต่างๆและตรวจดูการคืนสภาพของปากมดลูกและอวัยวะในอุ้งเชิงกราน
8.หากมีอาการผิดปกติควรรีบไปพบแพทย์
หากคุณแม่มีอาการผิดปกติเช่น มีเลือดออกทางช่องคลอด อาจเกิดจากแผลในโพรงมดลูกบริเวณที่รกเกาะ เนื่องจากมดลูกหดรัดตัวไม่ดีหรือมีเศษรกค้างในมดลูก, ปวดท้องอย่างรุนแรง, แผลฝีเย็บผิดปกติ, ปัสสาวะแสบขัด, น้ำคาวปลาผิดปกติ สีไม่จางลง ปริมาณไม่ลดลง หรือมีกลิ่นเหม็น, มดลูกเข้าอู่ช้า โดยหลังจากคลอดแล้วประมาณ 2 สัปดาห์นังสามารถคลำพบมดลูกทางหน้าท้อง หรือมีอาการซึมเศร้าหลังคลอด